Kriter > Siyaset |

AK Parti’nin Trakya’daki Yükselişi


CHP yüzde 44,87 oy almışken AK Parti ise yüzde 40,81 oy almış. Aradaki farkın 24 Haziran’daki 30 puandan 4 puana kadar düşmesi burada Cumhur İttifakı’nın önemli bir başarısı olarak okunabilir.

AK Parti nin Trakya daki Yükselişi
Türkiye Cumhurbaşkanı ve AK Parti Genel Başkanı Erdoğan, partisinin Tekirdağ’da düzenlediği mitinge katılarak halka hitap etti, 16 Mart 2019

Türkiye’nin en büyük kenti Ä°stanbul’da yaÅŸanan tartışmalar ülke genelinde seçim sonuçlarının daha kapsamlı analizlerini arka plana itmiÅŸ gibi gözüküyor. AK Parti’nin seçimde yapılan usulsüzlük, hile ve birçok hatalı uygulamaya karşı yaptığı itirazların Yüksek Seçim Kurulu (YSK) tarafından deÄŸerlendirme süreci bu yazıyı yazdığım günlerde devam ediyordu. Ancak bu makalenin konusu tartışmalı Ä°stanbul seçimleri deÄŸil yıllardır CHP’nin kalesi olarak adlandırılan, Türkiye seçim sonuçları haritasında hep CHP rengine (genelde kırmızı) boyandığını görmeye alışkın olduÄŸumuz Trakya’daki sonuçların bir analizini yapmak. 31 Mart gecesi sonuçlara ilk baktığımızda tablo Trakya açısından pek deÄŸiÅŸmiÅŸ gibi görünmüyordu esasında. Ancak Trakya’nın hem nüfus hem de siyasi etki bakımından önemli ilçeleri boyutuna indiÄŸimizde, CHP ile AK Parti arasındaki makasın kapanması baÄŸlamında AK Parti’nin bu bölgede yükseliÅŸte olduÄŸunu görüyoruz.

Trakya’daki ÅŸehirleri 2014’te yapılan yerel seçimler, 24 Haziran genel seçimleri ve son olarak 31 Mart seçimlerine bakarak irdeleyelim.

 

Edirne

CHP, Edirne’de 2009 yerel seçimlerinde yüzde 57,1 oy oranıyla açık ara seçimleri kazanmıştı. Aynı seçimlerde AK Parti yüzde 31,7 oy oranıyla ikinci parti olmuÅŸtu. Edirne’de 2014 yerel seçiminde ise CHP’nin aldığı oy oranı yüzde 36,85 iken AK Parti’nin aldığı oy oranı yüzde 29,96 olmuÅŸtu.

AK Parti’nin 2014 yerel seçimlerinde Edirne’de yüzde 29,9 oy alarak 2009 seçimlerine göre CHP ile arasındaki farkı 6 puana indirdiÄŸini görüyoruz. Bir önceki seçimlerde ise iki parti arasındaki fark 25,4 puan gibi yüksek bir oranı iÅŸaret ediyordu. Dolayısıyla CHP ile AK Parti arasındaki makasın 2014 seçimlerinde kapanmaya baÅŸladığı görülüyor.

24 Haziran genel seçimlerinde partilere göre oyların dağılımına baktığımızda CHP’nin oy oranı yüzde 45,4 iken AK Parti’nin ise yüzde 28,6 olarak gerçekleÅŸmiÅŸ. Millet Ä°ttifakı yüzde 62,1 oy oranına sahipken Cumhur Ä°ttifakı’nın oy oranı yüzde 33,6 olarak gerçekleÅŸmiÅŸ. Aradaki fark yaklaşık 30 puan.

31 Mart 2019 seçimlerine geldiÄŸimizde Cumhur Ä°ttifakı’nın adayı olarak AK Parti’li adayların desteklendiÄŸini görüyoruz. CHP için de Millet Ä°ttifakı olarak aynı durum söz konusu. Bu noktada Cumhur Ä°ttifakı’nda 24 Haziran’a göre oy oranında önemli bir artışın gerçekleÅŸtiÄŸi ortaya çıkıyor. CHP yüzde 44,87 oy alırken AK Parti ise yüzde 40,81 elde etti. Aradaki farkın 24 Haziran’da 30 puandan 4 puana kadar düÅŸmesi Cumhur Ä°ttifakı’nın önemli bir baÅŸarısı olarak okunabilir.

Edirne’nin ilçelerinde ise AK Parti lehine ciddi bir yükseliÅŸ söz konusu. 24 Haziran seçimlerinde sadece LalapaÅŸa’da önde olan Cumhur Ä°ttifakı, 31 Mart seçimlerinde LalapaÅŸa, Havsa ve KeÅŸan gibi önemli ilçeleri de hanesine kattı. Bu üç ilçe Edirne’nin hem siyasi hem de nüfus olarak önemli ilçeleri. Cumhur Ä°ttifakı açısından KeÅŸan özellikle Edirne’nin en büyük ilçesi olması bakımından deÄŸerli bir kazanım olarak görülebilir. Bu arada önemli sınır ilçelerinden olan Ä°psala’da AK Parti’nin sadece 1 puan farkla seçimi kaybettiÄŸini de not etmek gerekir. 

 

TekirdaÄŸ

2014 yerel seçimlerinde TekirdaÄŸ’da CHP yüzde 45,8 oy oranına sahipken AK Parti, yüzde 37 oranında oy aldı.

24 Haziran genel seçimlerinde ittifaklarla girilen seçimlerde ise Cumhur Ä°ttifakı yüzde 42,3 ve Millet Ä°ttifakı da yüzde 50,7 oy almış. Partiler bazında deÄŸerlendirdiÄŸimizde oy oranları AK Parti için yüzde 34,7 iken CHP için yüzde 38,3 olarak dağılmış.

31 Mart seçimlerinde yine ittifaklarla girilen seçimlerdeki sonuçlarda Millet Ä°ttifakı’nın CHP adayı yüzde 51,18 oranında oy alırken Cumhur Ä°ttifakı’nın AK Parti adayı yüzde 43,85 oranında oy elde etti. Bu noktada her iki ittifakın da oy oranında küçük bir artışın olduÄŸu gözleniyor. Ancak ilçeler bazına indiÄŸimizde yine Cumhur Ä°ttifakı’nın AK Parti adaylarının oy oranında 24 Haziran’a göre önemli bir artışın gerçekleÅŸtiÄŸini görüyoruz. 2014 seçimlerine göre burada da kazandığı iki ilçeyi üçe çıkaran bir tabloyla karşı karşıyayız. SüleymanpaÅŸa, Hayrabolu ve Kapaklı ilçelerinde Cumhur Ä°ttifakı’nın adaylarının kazandığı görülüyor. Bunun yanı sıra Malkara ve Muratlı ilçelerinde MHP adayıyla girilen seçimde, kazanan CHP adayıyla oy farkının sadece 2 puan bandında seyrettiÄŸi görülüyor.

Türkiye CumhurbaÅŸkanı ve AK Parti Genel BaÅŸkanı ErdoÄŸan, partisinin TekirdaÄŸ’da düzenlediÄŸi mitinge katılarak halka hitap etti.

 

Çanakkale

Çanakkale’de 2014 seçimlerinde CHP adayı yüzde 54,36 oy oranına sahipken AK Parti adayı yüzde 35,89 oy almış. Ancak ilçeleri de katarak genel oy oranına baktığımızda durum AK Parti lehine önemli ölçüde deÄŸiÅŸmiÅŸ. Çanakkale genelinde CHP yüzde 42,04 oy oranına sahipken AK Parti yüzde 38,4 oy almış. Bu da ilçelerden yüksek oranda AK Parti’ye oy geldiÄŸini gösteriyor. Nitekim on bir ilçenin altısını AK Parti kazanırken iki ilçeyi MHP ve üç ilçeyi de CHP kazandı.

Ä°ttifaklarla girilen 24 Haziran genel seçimlerine Millet Ä°ttifakı’nın oy oranı yüzde 51,4 iken Cumhur Ä°ttifakı’nın yüzde 44,3 olmuÅŸ. Çanakkale’de partiler bazında ise durum daha ilginç bir hal almış. Zira AK Parti yüzde 37,4 oy oranıyla yüzde 33,8 oy alan CHP’yi geride bırakmış. Seçimleri Çanakkale’nin on bir ilçesinin yedisinde (Lapseki, Biga, Ezine, Yenice, Çan, Ayvacık ve Gökçeada) Cumhur Ä°ttifakı önde bitirmiÅŸ.

Yine ittifakların yarıştığı 31 Mart seçimlerindeki sonuçlarda Millet Ä°ttifakı’nın CHP adayı yüzde 60,73 oy oranına ulaşırken Millet Ä°ttifakı’nın AK Parti adayı yüzde 35,61 oy aldı. Bu noktada il genel meclisi oy oranlarına bakmakta fayda var. Zira ittifakların aksine burada çok yakın oy oranları dikkat çekiyor. Ä°l genel meclisi oy oranlarında CHP yüzde 41,31 oy alırken AK Parti yüzde 41,22 oy elde etti. Aradaki fark sadece binde 9 olarak gerçekleÅŸmiÅŸ. Bu da aday seçimlerinde Cumhur Ä°ttifakı’nın baÅŸarısız olduÄŸunu ortaya koyuyor. Bunun yanı sıra on bir ilçenin sekizinde Cumhur Ä°ttifakı’nda olan MHP’nin de aday çıkarması bazı ilçelerin CHP’ye geçmesi sonucunu doÄŸurmuÅŸ. Buna raÄŸmen AK Parti’nin makro politika ve söylemlerinin önemli ölçüde karşılık bulduÄŸu anlamına geliyor. Zaten ilçeler bazında da baktığımızda tablonun neden böyle olduÄŸu açıkça görülüyor. 24 Haziran seçimlerinde yedi ilçede baÅŸarılı olan Cumhur Ä°ttifakı, 31 Mart seçimlerinde dört ilçede baÅŸarılı olmuÅŸ. Lapseki, Biga, Ezine ve Yenice’de Cumhur Ä°ttifakı’nın adayları baÅŸarılı olurken daha önce Cumhur Ä°ttifakı’nda olan Çan ve Gökçeada’da MHP’nin de aday çıkarması sonucu bu ilçelerde oyların bölünmesiyle CHP ve Ä°YÄ° Parti adayları kazanmış. Dolayısıyla Çanakkale’deki il genel meclisi oylarında AK Parti ile CHP’nin arasındaki binde 9’luk oy farkına raÄŸmen belediye baÅŸkanlıklarının kaybedilmesinde bu husus da önemli bir yer tutuyor.

 

Kırklareli

Kırklareli, Türkiye genelindeki ilginç sonuçlardan biri olarak kayıtlara geçti. Zira CHP’li Belediye BaÅŸkanı M. Siyam KesimoÄŸlu partisinin kendisini aday göstermemesi nedeniyle bağımsız aday olarak seçimlere girdi ve kazandı.

2014 yerel seçimlerinde CHP’nin adayı yüzde 38,04 oranında oy almışken AK Parti adayı yüzde 34,98 oranında oy almıştı. Bu seçimlerde Kırklareli’nin sadece Pehlivanköy ilçesinde AK Parti’nin belediye baÅŸkanlığını kazandığını görüyoruz.

24 Haziran genel seçimlerinde Millet Ä°ttifakı yüzde 64,4 oy alırken Cumhur Ä°ttifakı yüzde 31,8 oranında oy almıştı. Yine bu seçimlerde Cumhur Ä°ttifakı sadece Demirköy’de seçimi önde bitirmiÅŸti.

31 Mart seçimlerine geldiÄŸimizde ise Cumhur Ä°ttifakı’nın MHP adayıyla seçime girerek yüzde 36,94 oranında oy aldığını, bağımsız aday olan (eski CHP’li belediye baÅŸkanı) M. Siyam KesimoÄŸlu’nun ise yüzde 37,48 oranına ulaÅŸtığını görüyoruz. Aradaki fark sadece binde 5 dolayısıyla daha önceki seçimlere göre aradaki farkın iyice azaldığını görüyoruz. CHP’nin adayı ise yüzde 21,11 oy alabildi. Elbette burada bağımsız adayın CHP’nin oylarını böldüÄŸünün altını çizmemiz gerekiyor. Ancak ilçeler bazına baktığımızda Cumhur Ä°ttifakı’nın AK Parti adaylarının önemli bir baÅŸarı elde ettiÄŸini görüyoruz. Daha önceki seçimlerde Kırklareli’nin sekiz ilçesinden sadece birini kazanabilen Cumhur Ä°ttifakı, 31 Mart seçimlerinde yedi ilçeden dördünü (Demirköy, Pınarhisar, Kofçaz ve Pehlivanköy) kazandı. Dolayısıyla binde 5 oy farkıyla il belediye baÅŸkanlığını kaybeden Cumhur Ä°ttifakı ilçelerin yarısından fazlasını kazanarak önemli bir baÅŸarıya imza attı.

Trakya bölgemizdeki dört ildeki sonuçları önceki seçimlerle de kıyaslayarak analiz etmeye çalıştık. Ancak bu noktada daha spesifik birkaç notu Hürriyet gazetesi yazarı Yalçın Bayer’in bir yazısından alıntılayarak devam edelim.

“TekirdaÄŸ’ın merkez SüleymanpaÅŸa Belediye BaÅŸkanı Ekrem EÅŸkinat’ın (yüzde 47,68), eski AKP Ä°l BaÅŸkanı Cüneyt Yüksel’e (yüzde 48,54) karşı kaybetmesi ÅŸaşırtıcı oldu. EÅŸkinat’ın yaÅŸamında ‘sosyalliÄŸi’ öne çıkarken, halktan ve iÅŸ dünyasından kopuk tavrının bu yenilgiyi hazırladığı belirtildi. Kapaklı ilçesinde Ä°rfan Mandalı’nın on beÅŸ yıllık dönemi sona erdi. CHP’li Ä°rfan Mandalı ve AKP’li Mustafa Çetin üçüncü kez karşı karşıya geldiler. Çetin, seçimi yüzde 12,69 farkla kazandı. Edirne’nin en büyük ilçesi KeÅŸan’da, baÅŸkan Dr. Mehmet Özcan’ın yerine aday gösterilen inÅŸaat mühendisi Åženol Yalı ile AKP’den aday olan eski Ticaret Odası BaÅŸkanı Mustafa HelvacıoÄŸlu arasında büyük çekiÅŸme yaÅŸandı. BaÅŸkanlık on bir oyla Mustafa HelvacıoÄŸlu’na geçti. Kırklareli’nin Kofçaz ve Pınarhisar belediye baÅŸkanlıkları CHP’den AKP’ye geçti.”

Trakya bölgemizde genel olarak Cumhur Ä°ttifakı ve AK Parti’nin oylarının arttığını özellikle ilçeler bazında bu oy artışlarının daha ciddi olduÄŸunu görüyoruz. Son seçimlerde birçok ilçede belediye baÅŸkanlıkları CHP’den AK Parti ve MHP’ye geçmiÅŸ oldu. Bu sonucun nedeni olarak Millet Ä°ttifakı’nın HDP ile olan iÅŸ birliÄŸinin ana faktör olduÄŸunu, aday tercihlerinin belirleyici olduÄŸunu ve Cumhur Ä°ttifakı’nın beka konusundaki söylemlerinin bu bölgede karşılık bulduÄŸunu söyleyebiliriz. Sanayi bölgelerinin Trakya’ya kayması ve bunun sonucunda iÅŸçi göçünün bu bölgelerde seçim sonuçlarını AK Parti ve Cumhur Ä°ttifakı lehine etkilediÄŸi yine baÅŸka bir faktör olarak karşımıza çıkıyor. Bu son nokta CHP’nin –kendini sol bir parti olarak konumlandırmasına raÄŸmen– iÅŸçiler tarafından destek görmediÄŸinin bir sonucu.


Etiketler »  

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için "veri politikamızı" inceleyebilirsiniz. Daha fazlası