Türkiye’nin Afrika’da Osmanlı dönemine kadar uzanan köklü geçmişi bulunsa da kıtadaki aktif varlığı oldukça yeni. Arap kültürünün daha baskın olduğu Kuzey Afrika’da daha güçlü ilişkilere sahip olan Türkiye, Sahra Altı Afrika ile yeni tanışmakta ve kendisini yeni tanıtmaktadır. Ancak Türkiye’nin kıtaya “birlikte kazanma” odaklı, insanı temel alan, eşitlikçi ve adil yaklaşımı kıta ülkeleri tarafından daha önce hiç karşılaşılmamış bir tarz olarak öne çıkıyor.
Emine Erdoğan Hanımefendiyle Afrika ziyaretlerinde edindiği izlenimleri, kıtadaki benzerlik ve farklılıkları ve Türkiye’nin kıtaya yönelik kendine özgü yaklaşımını konuştuk.
Somali’nin uçurumun kıyısından kurtarılması ve eşit egemen bir ilişki ile ayağa kaldırma çabası aslında Recep Tayyip Erdoğan liderliğinde yeniden kendini bulan Türk devlet aklının dış politikadaki yansımasıydı. Bundan önce Somali’ye gelen yabancı güçler ya Somali’yi paramparça edip sömürge arayışına girmiş ya da savaş ağaları ya da diğer kullanışlı aparatlar üzerinden iç çatışmayı körükleyerek Somali’yi çöküşün eşiğine getirmişlerdi.
Aradan geçen hazırlık safhaları dahil henüz 20 yılı doldurmayan Afrika-Türkiye ilişkileri o kadar hızlı ivme kazandı ki neredeyse geçen asrın kapanmış bütün temas yolları da açılmış oldu. Ankara 54 Afrika başkentinden toplam 43’ünde sefaret bulundururken, Afrikalılar da başkentimizde 40’a yakın sefaretleri ile en geniş yabancı misyon bulunduran kıta konumuna geldi. Bunda, Afrikalı devlet adamlarının Türkiye konusunda artık önyargısız yaklaşımlarının etkisi büyük.
Günümüzde Afrika’da bir dereceye kadar yoksulluk ve açlık söz konusu olsa da, kıta sadece bu perspektiften okunamayacak kadar geniş bir coğrafya. Afrika, aynı zamanda zengin kaynaklar barındıran, coğrafi güzelliklerin yer aldığı, insan kaynağı açısından zengin ve birlikte yaşama kültürünün yoğun olduğu bir kıta. Yani, Afrika’nın sadece açlık, kıtlık, iç savaş, çatışma, terör ve eski yaşam tarzlarının sürdüğü bir kıta olarak değerlendirilmesi, çok eksik bir değerlendirme olur.
TİKA’nın Afrika’daki faaliyetlerinde sağlık sektörü önceliğini koruyor. Bu açıdan, Libya Fizyoterapi Hastanesi, Somali Recep Tayyip Erdoğan Hastanesi, Nijer-Türkiye Dostluk Hastanesi’nin inşası gibi projeler, sağlık sektörünü güçlendirme yanında, Türkiye ile dostluk ilişkilerini artıran faaliyetler olarak ön plana çıkıyor. Ayrıca ülkelerde ihtiyaç duyulan meslek dallarındaki iş gücünü artırmak amacıyla birçok eğitim programı da uygulanıyor.
Maarif Vakfı, Türkiye-Afrika ilişkilerine yeni bir öğeyi temsil etmektedir. Genç nüfusun yaygınlığı da dikkate alınırsa, eğitim alanında Afrika’ya açılım son derece kıymetli bir stratejik yatırım olarak görülmelidir. Maarif Vakfı iyi yetişmiş nüfus amacına ulaşılmasına katkı sağlamak ve Türkiye-Afrika ilişkilerinde eğitim öğesini derinleştirmek adına kıtada, 2021 sonu itibariyle 25 ülkede 175 eğitim kurumu ile faaliyetlerini sürdürüyor.
Beklentileri tam olarak karşılayamamış olsa da COP26’da birçok yeniliğe tanık olduk. İlk kez bir İklim Değişikliği Taraflar Konferansında küresel karbon emisyonlarının yüzde 40’ından sorumlu olan kömüre atıf yapıldı. Düşük gelirli devletler ile ada devletlerinin en çok üzerinde durduğu konulardan birisi olan kayıp ve hasarlar konusu da ilk kez karar metninde yer aldı.
Görünen o ki, “Türkiye’nin Afrika’da ne işi var?” şeklinde yapılan kimi yorumların aksine, Ankara’nın Afrika geneline yayılan politik ve ekonomik açılımları, gelecek dönemde Türkiye’yi Afrika ile Avrupa arasındaki ticaretin stratejik oyuncusu konumuna getirme potansiyeline sahip. Bu potansiyel dahi, başta Fransa olmak üzere, Afrika’nın eski sömürgecilerinin daha şimdiden endişelenmesine ve “milli çıkarları” olarak gördükleri adımları atmalarına neden oluyor.
Türkiye’nin Afrika’da Osmanlı dönemine kadar uzanan köklü geçmişi bulunsa da kıtadaki aktif varlığı oldukça yeni. Arap kültürünün daha baskın olduğu Kuzey Afrika’da daha güçlü ilişkilere sahip olan Türkiye, Sahra Altı Afrika ile yeni tanışmakta ve kendisini yeni tanıtmaktadır. Ancak Türkiye’nin kıtaya “birlikte kazanma” odaklı, insanı temel alan, eşitlikçi ve adil yaklaşımı kıta ülkeleri tarafından daha önce hiç karşılaşılmamış bir tarz olarak öne çıkıyor.
Emine Erdoğan Hanımefendiyle Afrika ziyaretlerinde edindiği izlenimleri, kıtadaki benzerlik ve farklılıkları ve Türkiye’nin kıtaya yönelik kendine özgü yaklaşımını konuştuk.
Almanya’da koalisyon kuruldu. “Trafik Lambası” koalisyonunun Aralık başlarında göreve başlaması bekleniyor. İçerde büyük bir değişim ve dönüşüm amaçlayan yeni hükümetin uluslararası ilişkilerdeki hedefleri ise mütevazı bir vizyon içeriyor. Yeni hükümetin Türkiye’ye bakışı ise AB tam üyelik müzakereleri kapsamında yeni fasılların açılmaması ve kapanmaması üzerinden.
Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için "veri politikamızı" inceleyebilirsiniz.
Daha fazlası
