Kriter > Medya Kritik |

İstanbul Seçimine Dünyanın Bakışı


Avrupa ve Amerika basınında seçim sonucuna dair yer alan haberlerin ortak noktası İstanbul yerel seçimi üzerinden Erdoğan’ın hedef alınması oldu. Sık sık “darbe” ifadesine yer verildi.

İstanbul Seçimine Dünyanın Bakışı

Türkiye İstanbul’da gerçekleşen yerel seçimle beraber önemli ve başarılı bir demokrasi sınavını geride bıraktı. Bu seçimle birlikte 31 Mart sonuçlarının ardından seçim güvenliğine dair akıllarda kalan sorular silindiği gibi AK Parti’nin sandığa müdahale ettiği yönündeki iddiaların da ne kadar dayanaksız olduğu anlaşılmış oldu. Tüm Türkiye’nin yakından takip ettiği İstanbul yerel seçimine dünya basını da yoğun ilgi gösterdi.

Amerikan basını seçim sonucunu “Erdoğan karşısında kazanılan bir zafer” olarak yorumlama eğilimdeydi. Bu bağlamda Washington Post, New York Times ve Wall Street Journal birçok haber yayınladı. Washington Post Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın önceleri var olan güçlü kalesinin yıkıldığını iddia ederek 2002’den itibaren Erdoğan’ın ilk defa yenildiğini söyledi. Mecra “Erdoğan İstanbul’da Yeniden Seçime Gitmede Israr Ederek Kumar Oynadı ve Kaybetti” başlıklı haberinde Binali Yıldırım’ın İstanbul’da belediye başkanlığı seçimini kaybetmesini Türkiye’de siyasi bir deprem ve bir demokrasi zaferi olarak niteledi. Haber CHP adayının seçilmesiyle Türkiye’de bir iyimserlik atmosferinin yükseldiğini ancak buna rağmen Gezi davası nedeniyle Türk halkının siyasi özgürlüklerinin risk altında olduğunu iddia etti.

New York Times gazetesi ise “İstanbul’un Yenilenen Seçimlerinde Türkiye’nin Başkanı Kırıcı Bir Yenilgiye Uğradı” başlıklı haberinde Erdoğan’ın “siyasi kariyerinin en büyük mağlubiyetini aldığını“ iddia ediyor. Haber bu seçim sonucuyla “Erdoğan ve partisinin İstanbul’daki yirmi beş yıllık hakimiyetinin sona erdiğini, bu sonuçla cumhurbaşkanının yenilmezlik aurasının zarar gördüğünü ve on altı yıllık iktidarının zayıfladığını” savunuyor. Bununla beraber gazete İstanbul seçiminin kaybedilmesinin AK Parti içinde bir çözülmeye neden olacağını söylüyor. Bu iddiasını ise eski Cumhurbaşkanı Abdullah Gül’ün liderliğini yaptığı bir hareket ve eski Maliye Bakanı Ali Babacan’ın kurmayı planladığı bir parti olduğunu ifade ederek güçlendiriyor.

Muhafazakar sağ ideolojinin hakim olduğu Wall Street Journal gazetesi ise “Erdoğan için Önemli Bir Test Olan Seçimlerde İstanbul Belediye Başkanı Seçildi” haberinde “Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın mega kentteki çeyrek asırlık hakimiyetinin sona erdiğini” söyleyerek bu durumun parti içindeki sorunlara da dikkat çektiğini ifade ediyor. Haber Üsküdar gibi AK Parti’nin kalesi görülen ilçelerde dahi oyların düştüğüne vurgu yapıyor. “Türkiye’de Demokratik Yaşamın İşaretleri” başlığı atılan başyazıda seçimlerin sonucunu değiştirmeye çalışan Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kendine yeni bir rakip yarattığı vurgulanıyor. Haberlerde dikkat çeken detay ise Erdoğan-İmamoğlu karşılaştırmasının 2023 seçimleri üzerinden yapılması. Haber bu bağlamda “İmamoğlu’nun işinin ehli bir lider olarak kendini ispatlaması gerekiyor. Ancak İmamoğlu cumhurbaşkanlığı yarışında Erdoğan’a meydan okuyacak en iyi muhalefet adayı olabilir” ifadelerine yer veriyor.

 

Dünya basının yerel seçime dair haber başlıklarına hakim olan kelime tercihinin “darbe” olması ise oldukça dikkat çekici. CNN International da –birçok başka mecra gibi– yenilenen İstanbul seçimini muhalefetin kazanmasını “Erdoğan’a bir darbe” olarak yorumladı. “Kim İstanbul’u kazanırsa o tüm Türkiye’yi kazanmıştır” diyen Erdoğan’ın partisinin İstanbul’u kaybettiği söylemi de başlığa çekilerek haberleştirildi. CNN International bu seçimde halkın “tek adam rejimi”ne karşı çıktığı ve AK Parti’ye ders vermek istediğini iddia ediyor. Ayrıca arkasında Erdoğan olsa bile AK Parti’nin artık kaybedebileceğini anlamasını sağladığını ileri sürüyor. 

Fox ise seçimin ardından Türkiye’de siyasi tansiyonun yükseleceğini söylüyor. Mecranın seçimle ilgili çok fazla haber yapmadığı görülmekle beraber bundan sonra İstanbul’da yaşanabilecek çatışmaya dikkat çektiği söylenebilir. Erdoğan’ın birçok ilçeyi AK Parti’nin kazandığını belirtmesinin İmamoğlu için bir tehdit olabileceğini belirten haber seçim sonucunun ardından İmamoğlu’nun yaptığı konuşmada da özellikle Erdoğan’a beraber ve uyumlu çalışma çağrısı yaptığını aktarıyor.

Guardian’ın Tanıtımı

İstanbul yerel seçimleri Amerikan basınının yanı sıra Avrupa basınında da çokça yer aldı. İngiltere’nin önemli mecralarından Guardian “Ekrem İmamoğlu İstanbul Belediye Seçimlerinde AKP’yi Mağlubiyete Uğrattı” başlıklı haberiyle 31 Mart sonrasını Türkiye için önemli ve kırılgan bir demokrasi sınavı olarak değerlendirdi. Ekrem İmamoğlu’nun kazanmış olmasını ise dini, sınıfsal ve etnik bir ayrım yapmaksızın toplumun her kesimine hitap eden bir üslup kullanmasına bağladığını ve seçmenin CHP’nin politikasını benimsediğini söyledi. Sonrasında hazırladığı video haberle İstanbul’dan kutlama görüntülerini yayımladı ve “Ekrem İmamoğlu kimdir?” haberiyle İmamoğlu hakkında ayrıntılı bilgilendirme yaptı. BBC ise “Muhalefetin Adayı Tekrarlanan İstanbul Seçimlerini Kazandı” başlığıyla seçim sonucunu duyurdu. Bu haberde İmamoğlu’nun “yeni bir başlangıç” sözlerine vurgu yapan mecra sonrasında da “Yenilenen İstanbul Seçimi Erdoğan için Bir Düşüş” başlıklı haberinde Erdoğan’a karşı yapılan “otoriter” söylemine yer vererek “Erdoğan’ın otoriterliği”nin artık sönmeye başladığını öne sürdü. Reuters ise muhalif aday İmamoğlu’nun kesin bir galibiyet aldığını ifade etti.

Yakın zamanda Türkçe uzantısını kuran Independent gazetesi de İstanbul yerel seçime gündeminde büyük yer ayırdı. İstanbul seçiminde muhalefetin “Erdoğan’ı ezici bir hezimete uğrattığını” söyleyen mecra başka bir haberinde bu yenilgiyi Kürt oylarının kaybedilmesine bağlamış durumda. Mecranın en dikkat çeken haberlerinden biri de “İmamoğlu’nun İstanbul Zaferi Erdoğan’ın Sonu mu?” başlığıyla sunuldu. Independent CHP adayı Ekrem İmamoğlu’nun İstanbul’u kazanmasını Türkiye demokrasisi için iyi bir gelişme olarak yorumladı ve İmamoğlu’nun başarısını kullanmış olduğu birleştirici üsluba bağladı. Erdoğan’ı medya kontrolüyle İmamoğlu’na baskı yapmakla suçlayan mecra İmamoğlu için bir mağdur imajı çizdi. “AK Parti’nin kirli siyasetine rağmen” seçimi kazandığını öne sürdü. İngiltere’nin önemli mecralarından Telegraph ise Erdoğan’ın seçimi kaybetmesine rağmen hala sevilen bir lider olduğunu söyledi. Gazeteye göre “Erdoğan’ın yenilmezlik imajını sarsan bu seçim sonrasında bile Erdoğan, ülkesinin çıkarlarını savunan bir kahraman olarak görülmeye devam ediyor.”

Alman medyası da CHP’nin İstanbul yerel seçimini kazanmasını “Erdoğan’ın sonu” olarak okuma eğiliminde olanlardan. Almanya’nın çok okunan gazetelerinden Die Welt “Erdoğan Dönemi Sona Eriyor” başlığıyla 23 Haziran akşamı İmamoğlu’nun zafer kazanarak “yeni bir başlangıç” mesajı verdiğini söylerken bu başlangıcın Erdoğan’ın sonu olduğunu öne sürüyor. Erdoğan’ın demokratik bir lider olmadığını iddia eden haber “Erdoğan, iktidarı bıraktığı andan itibaren ömrünün geri kalan kısmını Marmaris’te huzurla geçiremeyeceğini biliyor. Hakkında yolsuzluk, Anayasal düzeni bozmak ve diğer birçok suçlamalarla dava açılacağından emin” ifadelerini kullanıyor. Süddeutsche Zeitung “İstanbul Tokadı” başlığıyla verdiği haberde Erdoğan iktidarının zirve noktasını artık geride bıraktığını söylüyor. Die Zeit gazetesinin internet sayfasında yayımlanan analizde “Ekrem İmamoğlu’nun büyükşehir belediye başkanlığı seçimindeki tarihi zaferi Türklerin bütün baskılara rağmen otokrasiyi kabul etmeyeceklerini gösteriyor” görüşüne yer veriliyor. Hannoversche Allgemeine Zeitung İstanbul yerel seçimini Türk demokrasisi için bir zafer olarak niteliyor ve seçim sonucunu Erdoğan’a karşı bir uyarı olarak yorumluyor. Haber seçim sonucunu şu şekilde aktarıyor: “Erdoğan artık yenilmez değil. Erdoğan yükselişine 1994’te İstanbul’da belediye başkanı olarak başlamıştı. Yirmi beş yıl sonra bu belediye başkanlığı seçimi Erdoğan’ın siyasi inişinin başlangıcını damgalayabilir.”

Fransız medyasının ise İstanbul yerel seçim sonucunu “Erdoğan’ın başarısızlığı” olarak yorumladığı görülüyor. Le Monde Türkiye’nin en zengin ve kalabalık şehri olan İstanbul’un kaybedilmesini Erdoğan için “ciddi bir başarısızlık” yorumuyla aktarıyor. İtalya’nın La Repubblica gazetesinin ise İmamoğlu’nun seçimden başarılı çıkmasını “Türkiye’de muhalefetin Erdoğan’ı yenerek İstanbul’u yeniden fethetmesi” olarak aktardığı görülüyor.

Galibiyet Vurgusu

Yunan medyası İmamoğlu’nun yenilenen seçimde kesin ve net bir galibiyet alarak tekrar seçildiğini söyledi. Yunan medyasının dikkat çektiği konulardan biri de İYİ Parti gibi milliyetçi bir parti ile HDP gibi Kürt destekçisi diğer bir partinin tüm zıtlıklarına rağmen Erdoğan karşısında birleşmesi oldu. Ta Nea gazetesi Erdoğan için “sultan” yorumuna yer verdi ve “Sultan’a Tokat, İmamoğlu Tekrar Kazandı” manşetiyle seçim sonucunu okuyucusuna duyurdu. Ethnos gazetesi ise attığı başlıkta “İmamoğlu İstanbul’da Tertemiz Bir Galibiyet Kazandı” dedi. Devlet kurumu Atina Haber Ajansı’nın AK Parti’ye karşı oldukça sert yorumlarda bulunduğu ve “Erdoğan’ın halktan veto yediğini” iddia ettiği görülmekte. Ajans “İslami değerleri ön plana çıkaran AK Parti’nin politikalarının artık halk tarafından kabul görmediği” yorumunu yaptı.

Avrupa ve Amerika basınında seçim sonucuna dair yer alan haberlerin ortak noktası İstanbul yerel seçimi üzerinden Erdoğan’ın hedef alınması oldu. Ekrem İmamoğlu’nun dış basın tarafından yalnızca İstanbul belediye başkan adaylığını kazanan bir aday olarak görülmediği de aşikar. Birçok mecra 2023 seçimlerini işaret ederek İmamoğlu’nun Erdoğan karşısında ciddi bir adaya dönüşebileceğini iddia etmekte. Yerel seçimin getirileri ve siyasi dengeyi nasıl etkileyeceğini görmek için henüz erken olsa da Erdoğan’ın Türk halkı tarafından hala sevilen bir lider olduğunu görmek her halükarda mümkün.


Etiketler »  

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için "veri politikamızı" inceleyebilirsiniz. Daha fazlası