Kriter > Siyaset |

Türkiye Sağlık Sisteminde Model Ülke


Türkiye, son 18 yılda gerçekleştirdiği sağlık devrimiyle dünyada örnek gösterilen ülkeler arasına girdi. Koronavirüs salgını karşısında Türkiye, gerek sağlık alt ve üst yapısının gücü, gerekse gelişmiş ülkelerden ayrılmasını sağlayan büyük oranda ücretsiz sunulan sağlık hizmetleri ile güçlü ve sosyal devlet olmanın en başarılı örneğini ortaya koymaktadır.

Türkiye Sağlık Sisteminde Model Ülke
Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Sancaktepe ve Atatürk Havalimanı’nda yapımına başlanan hastane inşaatları ile Başakşehir Şehir Hastanesi'ni helikopterle havadan inceledi, 18 Nisan 2020

Yeni koronavirüs hastalığının (Covid-19) pandemi haline gelmesi ile birlikte birkaç aydır tüm devletlerin ana meselesi salgınla mücadele haline gelmiş ve yine her ülke kendi ulusal mücadelesine odaklanmış durumda. Ancak bu mücadelede dünyanın ekonomik olarak gelişmiş devletlerinin dahi nasıl başarısız bir sınav ortaya koyduğu ve aslında salgın hastalık gibi ani gelişen şoklara karşı nasıl dayanıksız oldukları tüm dünya tarafından takip ediliyor. Özellikle yıllardır kapsamlı bir sağlık reformu gerçekleştiremeyen ABD’nin ve “sosyal devlet örneği” olarak sunulan bazı Avrupa ülkelerinin sağlık sistemlerinin gerek alt ve üstyapı, ekipman ve üretim yetersizliği, gerekse ekonomik anlamda alt sosyal sınıfların sağlık hizmetlerine erişememesi gibi sorunlar gün yüzüne çıkıyor.

Bu noktada Türkiye, son 18 yılda sağlık sisteminde yaptığı nitel ve nicel atılımla söz konusu şoka en hazırlıklı, yeterli ve mücadele anlamında az sayıdaki başarılı ülkelerden biri olarak dikkat çekmektedir. Özellikle alt ve üstyapı, ekipman, ilaç, doktor ve personel sayısı gibi birçok alanda sağlık sistemini henüz salgın ortaya çıkmadan üst seviyeye çıkaran; pandemi öncesi ve sonrası aldığı önlemler ile izlediği stratejide büyük başarı yakalayan Türkiye, hem sağlık sistemi hem de salgınla mücadele bağlamında model ülke haline gelmiştir.

 

Türkiye’nin Sağlık Devrimi

Türkiye’de 18 yıllık AK Parti döneminde birçok sessiz devrim gerçekleşmiş olmasına rağmen özellikle sağlık sisteminde yaşanan dönüşüm, en başarılı alanlardan biri olarak öne çıkmaktadır. Sağlık sisteminde öteden beri süregelen başta hastane, yatak, ekipman ve doktor sayısındaki yetersizlikler, hastaneler dahil olmak üzere sağlık sisteminin SSK, Emekli Sandığı ve Bağ-Kur gibi farklı sağlık sigorta sistemlerine ayrışmış olması, yine ücretli yahut ücretsiz sağlık ve ilaca erişimde yaşanan sıkıntılar devralınan sağlık sisteminin durumunu göstermek için yeterlidir. Ancak hepsinden öte, muayene ve acil hizmetler gibi en temel sağlık hizmetleri için dahi sabah karanlığında caddelere taşan randevu ve ilaç kuyrukları, sistemin halka en temel seviyede ve insanca hizmet vermekten aciz bir durumda olduğunu göstermektedir.

18 sene evvel tıkanmış ve yıkılma noktasında olan sağlık sistemi, bu süreç içerisinde büyük bir devrim yaşayarak dünyada model olarak görülen bir sistem halini almıştır. Üstelik bu devrim ve üst düzey hizmetin sürdürülebilir olması için de gerekli yatırımlar ve eklemeler halen devam etmektedir. Bu noktada özellikle çok başlı sağlık sigorta sisteminin SGK çatısı altında toplanması ve hizmet ayrımına son verilmesi, özel hastanelerin sisteme eklemlenerek toplumun önemli kesimince karşılanabilecek ortalama bir özel sağlık hizmeti koşullarının oluşturulması gibi adımlar atılarak sağlık hizmetlerine erişim kolaylaştırılmıştır. Yine Genel Sağlık Sigortası kapsamında toplumun neredeyse tamamının devlet sigortası ile büyük oranda ücretsiz sağlık hizmeti güvencesine kavuşması gibi birçok gelişmiş ülkede hayal dahi edilemeyen bir devrim gerçekleşmiştir. Üstelik bunların yanında şu an yaklaşık 1,5 milyon kişiye ücretsiz bir şekilde evde bakım ve sağlık hizmeti sunulmaktadır.

Türkiye sağlık sisteminin temel göstergeleri

Öte yandan alt ve üstyapı ile insan kaynağı bakımından da 18 yıllık süreçte Türkiye’de büyük bir atılım gerçekleşmiştir. Sağlık sistemindeki temel göstergelerden olan hastane sayısı yüzde 31.3, yatak sayısı yüzde 45.3, yoğun bakım yatak sayısı yüzde bin 706.4, tek kişilik oda sayısı yüzde 427.1, doktor sayısı yüzde 75.4, hemşire ve ebe sayısı yüzde 123.6 ve toplam sağlık personel sayısı yüzde 240.7 oranında artmıştır. Bu noktada özellikle Türkiye nüfusunun söz konusu süreç içerisinde yüzde 27.9 oranında arttığı düşünüldüğünde tüm bu alanlarda nüfus artış oranının çok üzerinde bir büyüme gerçekleştiği görülmektedir. Bu da sistemin her alanda nüfusun ihtiyacını karşılamaktan da öte iyileştirdiğinin en büyük göstergesidir.

 

Türkiye güçlü sağlık sistemi ve sosyal yardımlarıyla koronavirüse karşı model ülke

Nitelik Artışı ve Şehir Hastaneleri

Nicel anlamdaki bu başarının yanında sağlık sistemi, nitel anlamda da bir devrim geçirmiştir. Rakamlar incelendiğinde 2002’de 3 bin 483 kişiye bir tek kişilik oda düşerken bu sayı 2020’de 833 olmuştur. Yoğun bakım yatak sayısında ise 2002’de 29 bin 782 kişiye bir yatak düşerken bu sayı 2020’de 2 bin 79 olmuştur. Bir doktora düşen nüfus sayısı ise 201 kişi azalarak 717’den 516’ya düşmüştür. Ancak tüm bunların yanında niteliksel anlamda en önemli gelişim tek kişilik oda sayısının toplam yatak sayısı içindeki oranı olmuş, 2002’de yüzde 11.5 olan bu oran 2020’de yüzde 41.7’ye yükselmiştir. Bu da göstermektedir ki bu süreç içerisinde alt ve üstyapı anlamında nicel artış sağlanırken sağlık hizmetlerinin niteliği de büyük oranda artırılmıştır.

 

Başakşehir Şehir Hastanesi
Yaklaşık 1 milyon metrekare kapalı inşaat alanı ve 2 bin 682 yatak kapasitesine sahip Başakşehir İkitelli Şehir Hastanesi'nin inşaat çalışmaları son hızla devam ediyor.

Söz konusu başarıda AK Parti iktidarının nicel ve niteliği beraber artırabilmesini sağlayan en önemli strateji, mevcudun niteliğinin artırılması, yeni sunulan hizmetlerin ise nitelik anlamda üst düzey bir şekilde sisteme kazandırılması olmuştur. Bu noktada özellikle yakalanan iyileşme oranlarının sürdürülebilmesi ve daha da artırılabilmesi adına en önemli atılım ise şehir hastaneleri olmuştur. AK Parti’nin 2002’den günümüze sürdürdüğü Sağlıkta Dönüşüm Programı’nın yeni bir ayağı olan şehir hastanelerinde tüm sağlık hizmetlerinin kapsamlı ve tek çatı altında sunulması ve nitelik anlamında da en üst düzey hizmet sunulması hedeflenmektedir. Bugüne kadar üç tanesi İstanbul’da olmak üzere Bursa, Ankara, Eskişehir, Manisa, Elazığ, Kayseri, Adana, Isparta, Mersin ve Yozgat’ta açılan 13 şehir hastanesi, kısmi veya tamamen hizmet vermeye başlamıştır. Yakında tamamen hizmet vermeye başlayacak şehir hastaneleri ile çok büyük oranı tek kişilik oda olmak üzere toplamda 16 bin 99 yatak kapasitesi olan şehir hastanelerinin sağlık sistemine sunduğu katkı, sağlık sisteminin bir üst seviyeye çıkmasındaki en önemli adım olarak dikkat çekmektedir. Ayrıca bu sene içerisinde kısmi veya tamamen olarak açılması planlanan 8 şehir hastanesi ile birlikte kapasitenin 20 binin üzerine çıkması öngörülmektedir.

Öte yandan şehir hastanelerinin ortaya koyduğu uluslararası standartlar ve niteliksel hizmet artışı, koronavirüs salgınıyla mücadelede de önemli bir katkı sağlamıştır. Bu noktada şehir hastaneleri, başta izolasyon imkanları, test hızı ve kapasitesi, tek kişilik oda ve yoğun bakım yatak sayısı bakımından salgınla mücadelede büyük fark yaratmıştır. Öyle ki; Sağlık Bakanı Fahrettin Koca’nın açıkladığı üzere Türkiye’de 100 bin kişiye düşen yoğun bakım yatak sayısı 40’ı bulurken bu rakam gelişmiş ülkeler olan ABD’de 34.7, Almanya’da 29.2, İtalya’da 12.5, Fransa’da 11.6, Güney Kore’de 10.6, İspanya’da 9.7, Japonya’da 7.3 ve İngiltere’de 6.6’dır. Bu durum şehir hastanelerinin sunduğu imkanların büyük katkısı ile koronavirüs sebebiyle ölüm sayı ve oranlarının salgınla mücadelede örnek gösterilen bazı ülkelerin dahi aşağısında olmasını sağlamıştır.

 

Sağlık Bakanı Fahrettin Koca
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca, basın toplantılarıyla karmaşa, endişe ve şüpheleri gidermek için halkı düzenli olarak bilgilendirmektedir.

Sonuç olarak Türkiye, son 18 yılda gerçekleştirdiği sağlık devrimiyle dünyada örnek gösterilen ülkeler arasına girmiştir. Özellikle koronavirüs salgını ile tüm dünyada sarsılan sağlık sistemleri göz önüne alındığında Türkiye’nin gerek sağlık alt ve üst yapısının gücü, gerekse gelişmiş ülkelerden ayrılmasını sağlayan büyük oranda ücretsiz sunulan sağlık hizmetleri; güçlü ve sosyal devlet olmanın en başarılı örneğini sağlık sistemi ile ortaya koymaktadır.


Etiketler »  

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için "veri politikamızı" inceleyebilirsiniz. Daha fazlası