Kriter > Dosya > Dosya / Teknoloji |

Türkiye’nin Bilim ve Teknoloji Yolculuğunda TÜBİTAK Faaliyetleri


TÜBİTAK olarak verdiğimiz destek miktarlarına bakıldığında kurumumuzun ülkemizdeki Ar-Ge faaliyetlerine katkısı somut olarak görülüyor. 2021’de özel sektöre yönelik yürüttüğümüz destek programları kapsamında 2 bin 766 firmanın 3 bin 943 AR-GE projesine 950,3 milyon Türk Lirası destek verdik.

Türkiye nin Bilim ve Teknoloji Yolculuğunda TÜBİTAK Faaliyetleri
(Raşid Necati Aslım/AA)

Son yıllarda dünya genelinde salgın hastalıklar, iklim değişikliği ve çevre sorunlarından kaynaklanan problemler had safhaya çıktı. Dünya Ekonomik Forumu'nun 2021 Global Risk Raporu'nda gelecek 10 yılın küresel risklerine dikkat çekilirken, özellikle salgın hastalıklar, iklim değişikliği ve çevre sorunlarının etkilerinin daha da artacağı belirtiliyor. Bunun yanı sıra teknoloji alanında da teknolojik gelişmelerin olumsuz sonuçları, kritik bilgi altyapılarındaki kırılmalar, dijital eşitsizlikler, dijital güç konsantrasyonu, siber güvenlik önlemlerinin ve teknolojik yönetişimin başarısızlığı gibi risklere de yer veriliyor. Raporda, bilim ve teknolojinin doğru kullanımının hem salgın hastalıklar, iklim değişikliği ve çevre sorunlarının hem de teknolojiden kaynaklı bu sorunların çözümünde önemli rol oynayacağı vurgulanıyor. Karmaşık, dinamik ve değişken yapıdaki bu sorunlar, yenilikçi çözümler gerektiriyor.

2018’den itibaren başkanlığını yürüttüğüm Türkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu’nda (TÜBİTAK) hem ülkemizin bilim ve teknolojide öncü ülkeler arasında yer almasını sağlamak hem de geleceğin risklerine bilim ve teknoloji odağında çözümler üretebilmek için var gücümüzle çalışıyoruz. Gerek dünyanın gerekse de ülkemizin karşı karşıya kaldığı karmaşık, dinamik ve değişken yapıdaki sorunlara daha etkili çözümler üretebilmek amacıyla, “birlikte gelişme ve birlikte başarma” anlayışıyla hareket ediyoruz. Bu doğrultuda TÜBİTAK çatısında sorunları çok disiplinli olarak tüm boyutlarıyla ve her bir bileşeniyle ele alan bir yönetim ve yönetişim anlayışı geliştirdik. Bu kapsayıcı ve yenilikçi politikamız; Temel Bilimler, Mühendislik Bilimleri, Sağlık Bilimleri gibi disiplinlerin yanı sıra, ele aldığımız meselelerin Sosyal ve Beşeri Bilimler perspektifini de çalışmalarımıza dahil etmemize imkan sağlıyor.

 

Yeni Ekonomi Modelimizdeki AR-GE’ye Destek Faaliyetlerine TÜBİTAK Katkısı

Cumhurbaşkanımız Sayın Recep Tayyip Erdoğan’ın geçtiğimiz aylarda açıkladığı Türkiye Ekonomi Modeli’nde ana politikalardan birisi AR-GE’ye destek olarak belirlenmiştir. TÜBİTAK olarak uzun yıllardır sanayi kuruluşlarının, özel sektörün ve üniversitelerin araştırma-geliştirme faaliyetlerini destekliyoruz.

TÜBİTAK olarak verdiğimiz destek miktarlarına bakıldığında kurumumuzun ülkemizdeki AR-GE faaliyetlerine katkısı somut olarak görülüyor. 2021’de özel sektöre yönelik yürüttüğümüz destek programları kapsamında 2 bin 766 firmanın 3 bin 943 AR-GE projesine 950,3 milyon Türk Lirası destek verdik. Yine 2021’de, teknolojik ilerlemenin zeminini oluşturan bilimsel araştırmalara yönelik çalışmalara destek verebilme amacıyla, akademiye ve kamuya yönelik desteklerimizle 160'tan fazla üniversitenin 3 bin 720 AR-GE projesine 1,29 milyar Türk Lirası kaynak sağladık. Bu projelerde 11 bin 646'sı ilk kez olmak üzere 19 bin 817 araştırmacı görev aldı.

Sunduğumuz burs destekleriyle de AR-GE faaliyetlerini gerçekleştirecek öğrencilerimizi ve bilim insanlarımızı destekliyoruz. TÜBİTAK bünyesinde yürüttüğümüz 45 farklı burs ve destek programı ile ön lisans, lisans, yüksek lisans, doktora sırası ve doktora sonrası süreçlerde bilim insanlarımıza ve öğrencilerimize burs, araştırma desteği, staj imkanı, mentorluk, bilimsel etkinliklere katılma ve bilimsel etkinlik düzenleme desteği sunuyoruz. Bu kapsamda 2021’de 24 bin 257 bilim insanı ve gencimize 374 milyon Türk Lirası destek sağladık. Uluslararası ve Ulusal Lider Araştırmacılar Programlarımızla aynı zamanda tersine beyin göçünü teşvik ediyoruz. 2022 içerisinde başlatacağımız Aziz Sancar Yurt Dışı Doktora Sonrası Araştırma Burs Programı ve Fuat Sezgin Burslarıyla desteklerimizi genişletiyoruz.

TÜBİTAK Uzay Çalışanları
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, TUSAŞ bünyesindeki Uzay Sistemleri Entegrasyon ve Test Merkezi'nde gece mesaisi yapan TÜBİTAK UZAY çalışanlarını ziyaret etti. (Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı/AA, 7 Ocak 2022)

 

Milli Teknoloji Hamlesi ve TÜBİTAK’ın Nitelikli İnsan Kaynağı Yetiştirme Misyonu

TÜBİTAK olarak sunduğumuz desteklerin temel amacı, ülkemizin bilim ve teknolojide öncü ülkeler arasında yer alması ve bu hedefe yerli ve milli teknolojilerle ulaşmasıdır. Milli Teknoloji Hamlesi doğrultusunda ülkemizin teknolojik yetkinliğini geliştirmek amacıyla çeşitli program ve projeleri hayata geçiriyoruz.

Sunduğumuz desteklerin yanı sıra 23 merkez ve enstitümüzde yaptığımız araştırmalarla yerli ve milli teknolojileri geliştirecek AR-GE faaliyetlerine doğrudan katkı sağlıyoruz. Temel bilimlerden savunma sanayiine, bilişimden uzaya, raylı teknolojilerden çevre, enerji, biyoteknoloji, gıda ve kutuplara kadar geniş bir çerçevede AR-GE faaliyetlerimizi merkez ve enstitülerimizde sürdürüyoruz.

TÜBİTAK olarak Milli Teknoloji Hamlesi doğrultusundaki en büyük misyonlarımızdan birisi, ülkemizin sahip olduğu genç insan kaynağını ülkemiz ve dünyanın ihtiyaçları doğrultusunda yetiştirmektir. Bu doğrultuda Deneyap Teknoloji Atölyelerimiz, Bilim Merkezlerimiz, Bilim Fuarlarımız, Bilim Şenliklerimiz, Doğa ve Bilim Okullarımız, Bilim Söyleşilerimiz, dergi ve kitaplarımız ve yenilikçi eğitim uygulamalarımızla öğrencilerimizi erken yaşlardan itibaren bilim ve teknolojiyle buluşturuyoruz.

Nitelikli insan kaynağı yetiştirmeye yönelik bir diğer faaliyetimiz, öğrencilerimizin gelişen teknolojiler konusunda yeterlilik kazanması için ülke çapında düzenlediğimiz yarışmalardır. 2018’den itibaren TEKNOFEST Havacılık, Uzay ve Teknoloji Festivali kapsamında düzenlediğimiz yarışmalarla bu alandaki hedeflerimizi daha ileri boyutlara taşıdık. 2021’de gerçekleştirilen TEKNOFEST’te 36 yarışmadan 12’sinin düzenleyicisi ya da düzenleyici ortağı olduk. İnsansız Hava Aracı, Elektrikli Araç, Otonom Araç, Roket Geliştirme ve Biyoteknolojik İnovasyon gibi alanlarda öğrencilerimizin projelerini hayata geçirmelerini sağladık. 2022’de bir ayağı TEKNOFEST Karadeniz, bir diğer ayağı da TEKNOFEST Azerbaycan olarak düzenlenecek festivalde, ilk defa gerçekleştireceğimiz Lise Öğrencileri İklim Değişikliği Araştırma Projeleri Yarışması, Hyperloop Geliştirme Yarışması ve Dikey İnişli Roket Yarışması ile toplam 14 yarışmada öğrencilerimize ve onların ülkemiz için en iyisini hedefleyen projelerine desteğimiz sürecek.

TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal
Gaziantep'te "Gaziantep TÜBİTAK Kitapları ile Buluşuyor" etkinliği düzenlendi. Etkinliğe katılan TÜBİTAK Başkanı Hasan Mandal konuşma yaptı. (Raşid Necati Aslım/AA, 24 Eylül 2020)

 

TÜBİTAK Öncülüğünde Covid-19’a Karşı Aşı ve İlaç Geliştirme Faaliyetleri

Birlikte geliştirme ve birlikte başarma yaklaşımımızı Covid-19 salgınına yerli ve milli çözüm üretebilmek için de uygulamaya koyduk. Salgının hemen akabinde, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız himayelerinde ve TÜBİTAK koordinasyonunda Covid-19 Türkiye Platformu’nu kurduk. Bu platform kapsamında aşı ve ilaç projelerinde farklı disiplinlerden 436 araştırmacımız başarılı bir şekilde ortak çalışmalarını yürüttü. Platformumuz kapsamındaki Virüs Benzeri Parçacıklara Dayalı (VLP) aşımızın Faz 1 çalışmasını Sanayi ve Teknoloji Bakanımız Sayın Mustafa Varank’ın ve benim de dahil olduğum 38 gönüllünün katılımıyla gerçekleştirdik. Faz 2 çalışması ise 349 gönüllünün katılımıyla Mart-Ağustos 2021 tarihleri arasında yürütüldü. Bu sürecin devamında Faz 2B ve Faz 3 klinik çalışma için hazırlıkların devam ettiği yerli ve yenilikçi VLP aşımız, biyoteknolojik aşı grubunda olmasından dolayı üretimi ve yeni varyantlara karşı hızlıca geliştirilmesi daha kolay bir aşı türüdür. Bu aşımız protein temelli olmasıyla diğer mRNA türü biyoteknolojik aşılara göre daha güvenlidir. Bunun yanında vektör tabanlı adenovirüs aşımızda klinik çalışmalarımız devam etmektedir.

Aşı çalışmalarımızın yanı sıra Covid-19’a yönelik ilaç çalışmalarımızı da sürdürüyoruz. İlaç geliştirme projelerimiz arasında yer alan Montelukast, hücre içerisindeki virüsün çoğalmasını sağlayan enzimleri bloke etme ve virüsün hücre içerisine girmesine neden olan proteinleri engelleme özelliğiyle hem tedavi hem de koruyucu özelliğe sahiptir. Faz 2 çalışmasını başarıyla tamamladığımız bu ilacımızın Faz 3 klinik çalışmaları sonrasında acil kullanımını öngörüyoruz.

Aşı ve ilaç çalışmalarımızın yanı sıra birlikte geliştirme ve birlikte başarma yaklaşımımızı son dönemde deprem ve müsilaj alanında da hayata geçirdik. Türkiye Deprem Platformunu kurarak fayların depremselliğini araştırmak için deniz araştırma seferleri gerçekleştirmenin yanı sıra deprem alanında 41 farklı kurumdan 394 araştırmacının yer aldığı 80 araştırma projesine destek sunduk. Ayrıca Marmara Bölgesinde yaşayan 26 milyon insanımızı ilgilendiren müsilaj sorununa 59 farklı kurum/kuruluştan 157 araştırmacımızla çözüm üretmeye çalışıyoruz.

 

Ülkemizin 2053 Sıfır Emisyon Hedefi Işığında TÜBİTAK Faaliyetleri

TÜBİTAK olarak ülkemizin 2053 sıfır emisyon hedefine ulaşması için düşük karbon emisyonlu projelere daha fazla destek aktarmayı, bu alanlarda kamu, üniversite ve sanayi iş birliğini sağlamayı, merkez ve enstitülerimizle yeşil dönüşümü sağlayacak AR-GE projelerini yürütmeyi sürdürüyoruz.

Avrupa Yeşil Mutabakatına uyum, sanayide yeşil üretimi artırmak için gerekli teknolojilerin belirlenmesi, belirlenecek teknolojilerin geliştirilmesi amacıyla AR-GE çalışmalarının desteklenmesi, teknolojilerin yaygınlaştırılması ve transferine yönelik çalışmaların yapılması amacıyla Sanayi ve Teknoloji Bakanlığımız ile Yeşil Büyüme Teknoloji Yol Haritası (TYH) hazırlıyoruz.

Ekonomimizin ve sanayimizin yeşil dönüşümünü sağlamak amacıyla Avrupa Yeşil Mutabakata Uyum Kapsamındaki Öncelikli AR-GE ve Yenilik Konuları Rehber Dokümanını hazırladık. Bu kapsamda bu konular ile ilişkili projelere öncelik veriyoruz. TÜBİTAK-1001 programlarımızda geçtiğimiz yıl destek verdiğimiz tüm akademik tabanlı projelerimizin dörtte birinden fazlası bu konulara odaklanmıştır. Yine TÜBİTAK 1501/1507 destek programları, TÜBİTAK 1512-Girişimcilik Destek Programı (Bireysel Genç Girişim-BiGG) ve 1702 Patent Lisans Programı (Patent Tabanlı Teknoloji Transferi Desteği) kapsamında da bu hususlara odaklanan projelere özel destekler sunduk. Bu alanda farkındalığı arttırmak için Lise Öğrencileri İklim Değişikliği Araştırma Projeleri Yarışması yürüterek iklim değişikliğine yönelik farkındalığı erken yaşlardan itibaren sağlamaya çalışıyoruz.

Yeni Ekonomi Modeli ve AR-GE’ye destek hususlarında birlikte geliştirme ve birlikte başarma anlayışıyla önümüzdeki süreçte de ülkemizin bilim ve teknoloji temelli gelişimi ve ilerlemesi için yerli ve milli çözümler oluşturmaya ve buna yönelik projeleri desteklemeye devam edeceğiz. Milli Teknoloji Hamlemizden güç alarak sürdürdüğümüz çalışmalarımızla ülkemizi dünyadaki teknolojik gelişmeleri takip eden değil, bu alanda takip edilen bir ülkeye dönüştüreceğimize inancımız tamdır.

 


Etiketler »  

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için "veri politikamızı" inceleyebilirsiniz. Daha fazlası