7 Ekim’den beri durmaksızın süren İsrail’in Filistin’e saldırılarına tepkiler ülkeler ve daha çok da halklar tarafından devam ediyor. Ortadoğu’yu çıkmaza sürükleme endişeleri ve dünya ülkelerinin menfaat hesapları arasında İsrail, İran ile gerilimini de artıracak hamleyi yaptı. Kriter olarak İran-İsrail gerilimini özel dosyamızda ele aldık. Uzun soluklu gerilimin savaşa doğru gidişini Hakkı Uygur anlatırken, gerilimin İsrail iç siyasetindeki yansımalarını Gökhan Çınkara, İran kamuoyundaki tepkilerini de Oral Toğa yazıya döktü. Dünyanın izlediği bu çatışmadaki silahları ve asimetrik kapasiteyi Hurşit Dingil masaya yatırdı. Kemal İnat, durdurulamayan Netanyahu’nun, Hitler kıyasıyla nihai hedeflerini ortaya koyarken, günün sonunda gelinen İsrail’in yenilmezlik efsanesinin bitişini Ferhat Pirinççi yazdı. Yaşanan gerilimde Suudi Arabistan ve BAE’nin diplomatik cambazlığını ise Mehmet Rakipoğlu analiz etti.
Hararetin hiç azalmadığı dış politika gündemlerini de ayrıca ele aldık. Gazze ve Türkiye’nin bölgesel diplomasisini Murat Yeşiltaş, Türk-Alman ilişkileri ve Steinmeier’in ziyaretini Şuay Nilhan Açıkalın, Erdoğan-Heniyye görüşmesi ve HAMAS’ı Muhammed Hüseyin Mercan, Erdoğan’ın ziyareti bağlamında Türkiye-Irak ilişkilerindeki yeni dönemi ise Bilgay Duman kaleme aldı. PKK ile mücadelede Irak ve Suriye cephelerinin etkilerini ve gelişmeleri, olası Irak operasyonu bağlamında Ömer Behram Özdemir değerlendirdi. Savaş gölgesinde siyasi kriz yaşanan İsrail’deki bölünmeleri etnik ve dini kimlik temelinde Tuğçe Ersoy Ceylan detaylandırırken, Gloria Shkurti Özdemir de İsrail’in savaştaki barbarlık yöntemlerini üç yapay zekâ uygulaması üzerinden ortaya koydu. ABD içinde artan İsrail hoşnutsuzluğuna ise Hakan Çopur dikkat çekti. AB’nin jeopolitik güç hedefiyle savaşlara yaklaşımını Aylin Ünver Noi, Çin’in Orta Asya’daki varlığını Cengiz Buyar, Hindistan’daki genel seçimleri, yeniden seçilmesi beklenen İslam karşıtı Modi ve ortakları üzerinden Hayati Ünlü değerlendirdi. Birinci yılını dolduran Sudan’ın iç savaş değerlendirmesini, muhtemel bir yeni Darfur krizi bağlamında Tunç Demirtaş gerçekleştirdi.
Seçimlerin ardından parti hesaplaşmalarını, siyasetin yenilenen dengelerini de ele aldık. Değişen toplum sosyolojisini ve seçmenin iktidara verdiği mesajı Nebi Miş irdelerken, 31 Mart’ın sonuçlarının Özal’ın kaybettiği 1989 yerel seçimlerle kıyaslanmasını, “dejavu” söylemi üzerinden Serdar Gülener ele aldı. Seçim sonrası bekleyen tartışmalar tek tek çıkarken Baki Laleoğlu CHP lideri Özgür Özel’i bekleyen meseleleri, Cengiz Alğan DEM’de ertelenen parti içi tartışmaları ve çatlakları, Zakir Avşar ise İYİ Parti’nin Erdoğan ve MHP’ye karşı “tamamlanan görevini” yorumladı. CHP’de “askıya alınan” Kemalizm’i ise Murat Yılmaz 100 yıllık tarihi seyriyle ele aldı. Türkiye’nin savunma sanayiinde NATO’nun sadık müşteri profilinden küresel rekabet seviyesine yükselişini İsmail Ediz aktarırken, dünya ve Türkiye’deki ekonomik sarsıntılar sonrası ekonomik hedeflerin rasyonalitesini Bilal Bağış analiz etti; Yüksel Okşak ise gıda fiyatlarındaki spekülatif sorunları ele aldığı yazısında çözüm önerilerini de sundu.
Bu ay üzüntü ile vefat haberlerini aldığımız, Faruk Taşçı hocanın muhterem babası ve Fahri Yavuz hocanın kıymetli kızına Kriter ailesi olarak Allah’tan rahmet ve yazarlarımıza başsağlığı diliyoruz.
Gelecek sayıda görüşmek üzere…
MUSTAFA CANER
GENEL YAYIN KOORDİNATÖRÜ
