Kriter > Kitaplık |

Türkiye’nin Güvenlik Ekosistemine Akademik Bakış: “SETA Güvenlik Radarı”


SETA Vakfı’nın yayınladığı ve Türkiye’nin güvenliğine yönelik 2023’te öne çıkması muhtemel konuların analizine yer veren “SETA Güvenlik Radarı: 2023’te Türkiye’nin Jeopolitik Ortamı” başlıklı eser, Cumhuriyetin 100. yılında dış ve güvenlik politikasına dair perspektif sunan kapsamlı bir rapor niteliğinde.

Türkiye nin Güvenlik Ekosistemine Akademik Bakış SETA Güvenlik Radarı

Eric J. Hobsbawm’ın “Kısa 20. Yüzyıl Tarihi” adlı eserinde 1914-1991 arasını anlatmak için kullandığı “Aşırılıklar Çağı” nitelemesine benzer bir biçimde özellikle Soğuk Savaş sonrası dönemde askeri olmayan birçok tehdidin (açlık, eşitsizlik, işsizlik, göç, çevresel bozulma, terörizm, insan kaçakçılığı, etnik çatışma, iklim değişikliği ve salgın hastalıklar) varlığını öne çıkaran günümüzdeki güvenlik anlayışı, içinde bulunduğumuz dönemi “Krizler Çağı” olarak tanımlamaktadır. Öyle ki yakın geçmişte bütün uluslararası toplumun deneyimlediği Covid-19 salgını, iklim krizi, göç ve mülteci krizi gibi küresel gelişmeler, dünya gündemine damgasını vuran krizler olarak belirmiştir. Aralarında çeşitli yönlerden bağlantı bulunan, kesişen, birbirini etkileyen, yönlendiren, küresel ölçekte dengeyi bozan ve biri sona ermeden diğerinin yaşanmaya başladığı “krizler çağı”; jeopolitik, güvenlik ve istikrarsızlaştırıcı zorluğun merkezinde yer alan Türkiye için geleceğe yönelik uzman öngörülerini ise önemli ve değerli kılıyor.

SETA Vakfı’nın yayınladığı ve Türkiye’nin güvenliğine yönelik 2023’te öne çıkması muhtemel konuların analizine yer veren “SETA Güvenlik Radarı: 2023’te Türkiye’nin Jeopolitik Ortamı” başlıklı eser, Cumhuriyetin 100. yılında dış ve güvenlik politikasına dair perspektif sunan kapsamlı bir rapor niteliğinde. “100. Yıla Giriş” alt başlığını taşıyan raporda, 2022’de ortaya çıkan en önemli dış ve güvenlik politikası konularından hareketle, özellikle Türkiye’nin güvenlik ve jeopolitik görünümünü belirleyen dinamiklerin, 2023’te nereye doğru evrileceği hakkındaki değerlendirmeler, karar vericiler düzeyinde etkili olacak veriler barındırıyor. Nitekim raporun başında Burhanettin Duran’ın kaleme aldığı “Önsöz”de çalışmanın bu yönüne dikkat çekilerek “SETA Güvenlik Radarının”, Türk dış politikasıyla ilgili analizler sunarak, karar alıcı çevrelerde ve Türkiye’nin başlıca güvenlik ve dış politika gündemleriyle ilgilenenler arasında bir yaklaşım ve farkındalık oluşturmayı amaçladığından bahsediliyor.

Murat Yeşiltaş ve Bilgehan Öztürk’ün editörlüğünü yaptığı çalışma, bir önsöz ve 10 bölümden oluşmakta. Yukarıda kısaca değindiğimiz üzere önsöz kısmında Burhanettin Duran, 2022’yi geride bırakıp 2023’e girerken Türk dış ve güvenlik politikasına etki eden bölgesel ve uluslararası politikanın genel çerçevesini çizdikten sonra Türkiye’nin 2023’teki dış politika gündemini üç ana başlık altında özetlemektedir; i) Rusya-Ukrayna Savaşı bağlamında ABD-Rusya ile ilişkiler, ii) Ortadoğu genelinde ve Suriye özelinde normalleşme hareketleri ve iii) Ege ve Doğu Akdeniz’de Yunanistan ile gittikçe tırmanan gerilim.

SETA Güvenlik Radarı: 2023’te Türkiye’nin Jeopolitik Ortamı, Rapor

Çalışmanın editörleri Murat Yeşiltaş ve Bilgehan Öztürk’ün beraber kaleme aldıkları “Türkiye’nin Jeopolitik Görünümü: 2023’ün Ötesini Düşünmek” başlıklı ilk bölümde, kapsamlı bir bakış açısıyla 2022’den bakiye kalan “Normalleşme” “Ukrayna Savaşı” gibi temel konular bağlamında, 2023’te Türk dış politikasının stratejik yönelimiyle ilgili öngörüler yer alıyor. Murat Yeşiltaş raporun ikinci bölümünde, “Türk-Amerikan İlişkileri: Karşılıklı Jeopolitiğin Belirsizliği” başlığı altında F-16 konusu, YPG, Ukrayna Savaşı, Yunanistan ile gerilim gibi temel dinamiklerin etkilediği Türkiye-ABD ilişkilerini, 2023 perspektifinden “Karşılıklı Belirsizliğin Devamı” şeklinde yorumlayarak analiz ediyor.

Hacı Mehmet Boyraz’ın kaleme aldığı “Türkiye ve Avrupa İlişkileri: Savaşın Gölgesinde Yeni Fırsatlar” başlıklı bölümde Türkiye ile önemli bir küresel aktör olan AB’nin Ukrayna Savaşı ekseninde karşılaştığı önemli iş birliği ve fırsat alanları işleniyor. Mehmet Koçak, yine Ukrayna Savaşı bağlamında ele aldığı Türkiye-Rusya ilişkilerini ve dahası bu ilişkilerin temel dinamikleri ile 2023’ten beklentilerini “Türkiye-Rusya İlişkileri: Ukrayna’daki Savaşın Ortasında Derinleşen Stratejik ve Ekonomik İlişkiler” başlıklı dördüncü bölümde okuyucuya sunuyor. Türk dış politikasında önemli bir yer tutan Ortadoğu bölgesine yönelik politika, özellikle normalleşme hareketleri bağlamında Murat Yeşiltaş ve İsmet Horasanlı’nın birlikte hazırladıkları “Türkiye ve Ortadoğu: Yeniden Konumlanma” bölümünde tartışılıyor. Aslında Ortadoğu ülkeleri ile girilen normalleşme ve diyalog sürecinin önemli bir parçasını oluşturan Suriye ile normalleşme girişimleri, raporda ayrı bir bölümde Kutluhan Görücü tarafından analiz ediliyor. Görücü, Suriye dosyasını “Suriye: Normalleşme ya da Tırmanma” başlığı altında tartışıyor. Türkiye’nin jeopolitik ve güvenlik ekosisteminde önemli bir yer tutan ve meydan okumaların giderek arttığı Doğu Akdeniz bölgesine yönelik 2023 perspektifi, Murat Aslan’ın yazdığı “Doğu Akdeniz: Gelişmeler ve Öngörüler” bölümünün konusunu oluşturuyor.

Raporda “Türkiye-Afrika ilişkilerini” Tunç Demirtaş değerlendirirken, Türkiye’nin son yıllarda uluslararası platformlarda başarı grafiği gittikçe artan “savunma sanayii” alanındaki atılımlarını konu alan çalışmasıyla Rıfat Öncel, 2023’e yönelik muhtemel gelişmeleri aktarıyor. Raporun onuncu ve son bölümünde Sibel Düz, Türkiye’nin 2023’teki terörle mücadele stratejisini işlerken temel dinamiklere ve geliştirilen yeni teknolojilerin terörle mücadele stratejisiyle entegrasyonuna değiniyor.

Türkiye’nin jeopolitik ve güvenlik ortamını kapsamlı bir şekilde ele alarak uzmanların analiz ve öngörülerine yer veren SETA Güvenlik Radarı - 2023 Raporu, Türkiye’deki güvenlik çalışmaları alanında kendine özgü bir yer edinirken şu temel özellikleriyle de okuyucunun dikkatini çekiyor;

a) Rapor, Türkiye’yi kuşatan jeopolitik çevre ve makro gelişmeleri göz ardı etmeden güvenlik meselelerine, bölgesel ve küresel boyutlarda yaklaşıyor.
b) Rapordaki her bir bölümde ilgili analize geçmeden, bir önceki yılın gelişmeleri ve önemli gündemleri maddeler halinde “2022’nin Özeti” alt başlığıyla sıralanıyor.
c) SETA Güvenlik Radarı, Türk dış ve güvenlik politikasına dair analizlerle bahse konu alanla ilgilenenlerin yanı sıra karar alıcılar düzeyinde de yeni bir yaklaşım ve farkındalık oluşturma amacına hizmet ediyor.
d) Rapor hem küresel hem de bölgesel politika bağlamında Türkiye’nin jeopolitik ortamını şekillendiren gelişmeleri ve aktörlerle olan ilişkileri ele alırken bu konudaki “temel dinamikleri” analiz sürecine katmayı ihmal etmiyor.
e) Son olarak rapor, Türkiye’nin jeopolitik ve güvenlik ekosistemine yönelik kapsamlı ve akademik bir gelecek projeksiyonu ortaya koyuyor.

 


Etiketler »  

Veri politikasındaki amaçlarla sınırlı ve mevzuata uygun şekilde çerez konumlandırmaktayız. Detaylar için "veri politikamızı" inceleyebilirsiniz. Daha fazlası